T??uszcz to jedno z najcz???ciej powtarzanych s????w podczas odchudzania si? przez kobiety i m???czyzn, kt??rzy chcieliby najefektywniej ca??kowicie si? go pozby?. Artyku?? ten przybli??y nam sk??ad chemiczny tkanki t??uszczowej i pozwoli pozna? jej reaktywno??? metaboliczn?.
Ka??dy z Nas posiada w organizmie inn? liczb? i wielko??? kom??rek t??uszczowych, kt??ra zmienia si? pod wp??ywem wielu czynnik??w m.in.: konstytucjonalnych, genetycznych, miejsca tkanki t??uszczowej, p??ci, wieku, wp??yw??w nerwowych, hormonalnych i ??ywieniowych.
Przyjmuje si?, ??e tkanka t??uszczowa m???czyzny powinna stanowi? oko??o 10-15%, a u kobiet oko??o 20% masy cia??a. A?? 95% t??uszczu zawartego w organizmie znajduje si? w tkance t??uszczowej, pozosta??e 5% w obr?bie narz?d??w wewn?trznych oraz ko??ci. Sk??ad tkanki t??uszczowej ulega zmianom w zale??no??ci od okolicy cia??a, g???boko??ci jej warstwy i r????ni si? u poszczeg??lnych os??b. Najbardziej zmienia si? jako??? wody i bia??ka. Czym g???biej pod warstw? sk??ry znajduje si? t??uszcz tym wi?cej nasyconych kwas??w t??uszczowych. Jest to zwi?zane z izolacj? i regulacj? ciep??a. Opr??cz kwas??w t??uszczowych w tkance jest oko??o 22% wody i oko??o 6% bia??ka. G????wne kwasy wyst?puj?ce w tkance t??uszczowej to: kwas oleinowy, palmitynowy, palmitooleinowy, olejowy, mirystynowy i linolowy.
Adypocyty, czyli kom??rki t??uszczowe mog? dojrzewa? i dzieli? si? na dwa sposoby:
poprzez tworzenie si? nowych adypocyt??w (rozrost)
poprzez zwi?kszenie si? ilo??ci tr??jgliceryd??w w ju?? istniej?cych adypocytach (wzrost)
Czynnikami wp??ywaj?cymi na adypogenez? s? m.in. insulina, leptyna, hormon wzrostu, ACTH, androgeny, estrogeny, prostacyklina, a r??wnie?? PPAR-? (proliferator peroksysomu ?).
Liczba kom??rek t??uszczowych jest wzgl?dnie sta??a i raczej nie podlega zmianom. Przyrost tkanki t??uszczowej z wiekiem zwi?zany jest z powi?kszaniem si? kom??rek t??uszczowych, a nie ich podzia??em. Tak w istocie odk??adanie wigoru w postaci t??uszcz??w odbywa si? po ka??dym posi??ku, natomiast mobilizowanie ich rezerw nast?puje pod wp??ywem bod??c??w uwalniaj?cych kwasy t??uszczowe. Oczywi??cie, je??eli odk??adanie ich przewa??a na zu??ywaniem wigoru prowadzi to do oty??o??ci. Stopie?? wype??nienia si? kom??rek tkanki t??uszczowej tr??jglicerydami wskazuje na stan r??wnowagi mi?dzy poborem a wydatkowaniem wigoru.
Do zaburze?? poziomu r??wnowagi energetycznej mo??e zaj??? w przypadku ograniczenia wcze??niej podejmowanego wysi??ku fizycznego, co prowadzi do powi?kszania si? kom??rek t??uszczowych. Mo??na wi?c powiedzie?, ??e do powstania oty??o??ci wcale nie trzeba zmienia? nawyk??w ??ywieniowych ,a tylko ograniczy? wa??ny bodziec fizjologiczny jakim jest ruch.
JAKIE CZYNNIKI WP?YWAJ? NA LICZB? I AKTYWNO?? ADYPOCYT??W?
czynniki genetyczne
wiek
p??e?
umiejscowienie tkanki t??uszczowej
trud fizyczny
wp??ywy nerwowe
wp??ywy hormonalne
wp??ywy metaboliczno ??ywieniowe
Ka??dy powinien zdawa? sobie spraw? z tego, ??e tkanka t??uszczowa bierze ci?g??y i bardzo aktywny udzia?? w przemianie materii ustroju. Dostarcza ona paliwa do mi???ni i wszystkich tkanek organizmu.
Ka??dej osobie pr??buj?cej straci? kilka kilogram??w zale??y na aktywacji lipolizy, czyli procesu rozk??adu tr??jgliceryd??w do wolnych kwas??w t??uszczowych i glicerolu. Zwi?zki te przedostaj? si? do krwi i innych tkanek.
Nierzadko zastanawiacie si? pewnie, dlaczego nie chudniecie tu gdzie by??cie tego chcieli. Odpowied?? na to pytanie jest bardzo prosta: kom??rki t??uszczowe umiejscowione w r????nych okolicach cia??a posiadaj? r????n? reaktywno??? na bod??ce zar??wno lipolityczne i lipogenetyczne. M??wi?c bardziej zrozumiale r????ne obszary tkanki t??uszczowej w odmienny spos??b reaguj? na: trud fizyczny, proces starzenia i wp??ywy uk??ad??w wegetatywnego i dokrewnego.
M???czy??ni w ??rednim wieku podejmuj?cy trud fizyczny zmniejszaj? w pierwszej kolejno??ci adypocyty tkanki t??uszczowej brzucha. Wi?ksza ilo??? estrogen??w sprawia zwi?kszenie si? ilo??ci adypocyt??w tkanki t??uszczowej okolicy bioder i brzucha. To t??umaczy Nam wystaj?ce brzuchy u m???czyzn i szerokie biodra u kobiet.
Tak jak wspomnieli??my na pocz?tku nadwaga mo??e wynika? r??wnie?? ze zwi?kszenia si? liczby adypocyt??w. W przypadku, kiedy nadwaga jest umiarkowana zwi?kszenie masy t??uszczowej wynika ze zwi?kszenia si? wielko??ci kom??rek t??uszczowych. U os??b kra??cowo oty??ych mo??e zwi?ksza? si? r??wnie?? ilo??? kom??rek. Jak si? okazuje taki typ oty??o??ci jest du??o ci???ejszy do aleenia, dlatego bardzo wa??na jest codzienna troska o witalno???.