Cz??owiek ze wzglÄ?du na z??o??ono??Ä? ??a??cucha nie jest w stanie go strawiÄ?. W??a??nie ta cecha budowy b??onnika pokarmowego pozwala na odjÄ?cie go od ca??kowitej zawarto??ci wÄ?glowodan??w w produkcie. Jednak obecnie uznaje siÄ?, ??e kaloryczno??Ä? b??onnika pokarmowego wynosi 2 kcal/ g ze wzglÄ?du na dzia??ania bakterii w jelicie grubym.
Kryterium podzia??u b??onnika jest jego rozpuszczalno??Ä?, dlatego wyr????niamy:
- b??onnik nierozpuszczalny
- b??onnik rozpuszczalny.
Ten pierwszy zwykle zawarty jest w sk??rkach i nasionach artyku????w ro??linnych, charakteryzuje siÄ? g????wnie chrupko??ciÄ?. B??onnik rozpuszczalny znajdujÄ?cy siÄ? w miÄ???szu owoc??w jest gumowaty. Do b??onnika nierozpuszczalnego zaliczamy celulozy i hemicelulozy a do rozpuszczalnego gumy, ligniny i pektyny. Zapytacie czy to jest wa??ne i jakie ma znaczenie? Ot???? obie frakcje b??onnika zawarte sÄ? w artyku??ach ro??linnych natomiast z r????nymi proporcjami.
I tak celulozÄ? znajdziemy w: mÄ?ce z pe??nego przemia??u, otrÄ?bach, warzywach kapustnych, grochu i fasoli, jab??ku oraz warzywach korzeniowych.
Hemiceluloza: otrÄ?bach, artyku??ach zbo??owych i ca??ych ziarnach.
Gumy: p??atkach owsianych, suszonej fasoli, ry??u brÄ?zowym, jÄ?czmieniu, pektynach, jab??kach, owocach cytrusowych i truskawkach.
Ligniny: dojrza??ych owocach i pszenicy.
Jakie sÄ? funkcje b??onnika pokarmowego w organizmie? Przede wszystkim wp??ywajÄ? na prawid??owe funkcjonowanie jelit. A dok??adniej m??wiÄ?c frakcja rozpuszczalna obni??a stÄ???enie cholesterolu we krwi ( patrz gumy i ligniny) i dodatkowo wp??ywa na szybsze zaspokojenie g??odu oraz sprawia d??u??sze odczuwanie syto??ci.
Jak odr????niÄ? b??onnik rozpuszczalny od nierozpuszczalnego? Wyobra?? sobie ??e wk??adasz do wody sk??rkÄ? jab??ka. Nic siÄ? z niÄ? nie stanie. Nie rozpadnie siÄ? ani nie rozpu??ci. W przeciwie??stwie do miÄ???szu owoc??w,poniewa?? zawiera on b??onnik rozpuszczalny.
Jaka jest zalecana ilo??Ä? b??onnika w diecie? To oko??o 20-35 g na dobÄ? albo w innym przeliczeniu 14 g na 1000 kcal diety. Wiadomo jest, ??e to nic nam nie m??wi wiÄ?c taka porcja b??onnika znajdujÄ? siÄ? w
- 3 porcjach artyku????w pe??noziarnistych
- 4,5 szklanki warzyw i owoc??w
- 0,5 szklanki strÄ?czkowych.
Na koniec najwa??niejsza uwaga je??eli do tej pory nie spo??ywali??my du??ej ilo??ci b??onnika, a mamy taki zamiar nale??y pamiÄ?taÄ? ??e mo??e to wywo??aÄ? biegunki albo objawy podobne. Dlatego zwiÄ?kszanie ilo??Ä? b??onnika w diecie trzeba przeprowadzaÄ? powoli i pamiÄ?taÄ? o dodatkowej ilo??Ä? wody, aby zapobiec powstawaniu zatwardze??