Jakie powinny by? zasady zdrowego od??ywiania si? os??b starszych, kiedy nale??y zmienia? swoje nawyki ??ywieniowe, aby cieszy? si? drug? m??odo??ci? i o tym, czy powinno si? w dojrza??ym wieku przechodzi? na wegetarianizm?
Czym r????ni si? dieta jednostki starszej od tradycyjnej diety?
Osoby starsze, niezale??nie od tego, czy nadal s? aktywne zawodowo, czy przesz??y ju?? na d??ugo wyczekiwan? emerytur?, powinny nadal dostarcza? organizmowi wszystkich koniecznych sk??adnik??w od??ywczych, lecz?? w znacznie mniejszych ilo??ciach. Dla wielu os??b jest to do??? trudne,poniewa?? maj? one dawno wyrobione ju?? nawyki ??ywieniowe. Dlatego najcz???ciej nie maj? potrzeby albo ch?ci, by zjada? mniejsze porcje.
Z wiekiem organizm cz??owieka jest mniej wymagaj?cy, spowalnia sw??j przemiana materii, a substancje od??ywcze potrzebne mu s? wy???cznie na dora??ne procesy naprawcze. Nadmiar spo??ytych kalorii jest wi?c magazynowany w postaci t??uszczu. Dlatego w??a??nie najcz???ciej jednostki starsze m??wi? ?jem tyle samo, co zawsze i tyj??. W??a??nie dlatego, wraz z wiekiem trzeba spo??ywa? mniej.
W jakim wieku kobiety i m???czy??ni powinni przej??? na ?diet? seniora??
Nie chodzi o to, ??eby nagle zdmuchuj?c ??wieczki na urodzinowym torcie stwierdzi?, ??e w??a??nie nast?pi?? czas na ?diet? seniora?. Trzeba po prostu obserwowa? sw??j organizm. Na przyk??ad kobiety w r????nym wieku przechodz? menopauz?, a to jeden z pierwszych sygna????w, kt??re daje im cia??o, ??e czas na zmian? diety. Wraz z wiekiem mog? pojawia? si? r??wnie?? schorzenia, kt??re zmuszaj? nas do przemiany sposobu od??ywiania. Pocz?tki cukrzycy, wysoki poziom cholesterolu czy nadci??nienie to znak, ??e powinno si? zmieni? cho?by ma??e rzeczy w codziennym menu i wprowadzi? swoj? osobist? ?diet? silver?.
Jaki wp??yw ma metamorfoza diety na nastr??j seniora?
Ka??da drastyczna metamorfoza jad??ospisu mo??e spowodowa? pogorszenie samopoczucia. Niestety najcz???ciej dzieje si? tak po wizycie u lekarza, kt??ry zauwa??a za wysoki poziom cholesterolu i nakazuje zast?pi? t??uste w?dliny, mas??o, s??odko??ci i jasne pieczywo artyku??ami takimi jak warzywa, owoce i artyku??y pe??noziarniste. Nieprzyzwyczajony do takiej nag??ej przemiany organizm buntuje si? i zamiast funkcjonowa? lepiej, odczuwamy si? gorzej. To dodatkowo budzi frustracje i wcze??niej czy p????niej wracamy do dawnych przyzwyczaje??. Nale??y pami?ta?, ??e ka??da metamorfoza powinna by? stopniowa, na pocz?tku jemy wi?cej warzyw, za jaki?? czas zamieniamy bia??e bu??ki na pieczywo typu graham, a potem wprowadzamy do diety razowiec. Zawsze natomiast uniwersaln? metod? przemiany nawyk??w jest umiar, z kt??rym ka??dy czuje si? lepiej. Umiar w jedzeni zar??wno tych najzdrowszych artyku????w jak warzywa czy owoce nie sprawia rewolucji ??o???dkowych, jak r??wnie?? tych niezdrowych np. ciastko z kremem zjedzone raz w tygodniu nie podniesie cholesterolu, a ile da przyjemno??ci.
Czy osoba w starszym wieku mo??e si? odchudza??
Najodpowiedniejsz? metod? na zrzucenie masy cia??a jest dieta ?jedz wszystko, co dotychczas, lecz o po??ow? mniej?, wsparta dodatkowo aktywno??ci? ruchow? np. spacerami albo modnym ostatnio nordic walking. Dla os??b w podesz??ym wieku niezalecane s? drastyczne diety odchudzaj?ce np. wysoko proteinowa czy monosk??adnikowa. Efekt chudni?cia mo??e wcale nie by? spektakularny, lecz za to spustoszenie w organizmie bardzo du??e i nieodwracalne.
Czy osoba starsza mo??e by? wegetarianinem?
Je??li osoba starsza od wielu lat jest wegetarianinem i umie prawid??owo przygotowywa? swoje potrawy wy???cznie na bazie warzyw, owoc??w, zb???? z dodatkiem artyku????w mlecznych i jajek to nie ma powod??w, by cokolwiek w diecie zmieni?. Przej??cie na wegetarianizm w dojrza??ym wieku jest natomiast ryzykowne. Potrzebna jest do tego odpowiednia wiedza na temat ???czenia r????nych artyku????w, aby dostarczy? w diecie tych sk??adnik??w od??ywczych, kt??re normalnie pozyskiwane s? z mi?sa. Osobom starszym zaleca??abym natomiast tak? diet?, w kt??rej artyku??y pochodzenia ro??linnego stanowi? oko??o 70%, a chude mi?so, t??uste ryby i artyku??y nabia??owe stanowi? mniejszy, lecz znacz?cy ??ywieniowo udzia??.
Jakie mog? by? konsekwencje nieodpowiedniego od??ywiania dla seniora?
Nieodpowiednia dieta mo??e by? przyczyn? wielu chor??b dietozale??nych. Dotychczasowa nieodpowiednia dieta np. bogata w t??uszcze zwierz?ce mo??e sprzyja? wysokiemu poziomowi cholesterolu, a w konsekwencji mia??d??ycy. Zbyt monotonna dieta, kt??r? najcz???ciej stosuj? jednostki starsze sprawia niedobory wielu wa??nych sk??adnik??w od??ywczych np. nieodpowiednie spo??ycie b??onnika sprawia zaparcia, a w konsekwencji r??wnie?? polipy jelit, nad??erki i hemoroidy. Wa??ne jest wi?c, aby od wczesnej m??odo??ci dba? o swoje witalno??? i tak odpowiednio wp??ywa? na diet?, aby na staro??? nie robi? w niej rewolucji albo by? zmuszonym do odstawienia ulubionych potraw.
Czy istnieje co?? takiego jak uniwersalna dieta dla seniora?
Niew?tpliwie s? pewne zasady ??ywieniowe, kt??rych jednostki w starszym wieku powinny przestrzega?, o ile nie cierpi? one na schorzenia zale??ne od diety. Warto pami?ta? o dekalogu diety seniora:
1. Posi??ki x 5 ?? jedz oko??o 5 potraw dziennie.
2. Dwa litry wody ?? pij oko??o 2 litr??w p??yn??w dziennie (jest to niezwykle wa??ne,poniewa?? wraz z wiekiem zmniejsza si? pragnienie, lecz jednocze??nie wzrasta zapotrzebowanie na p??yny).
3. Mniejsze porcje ?? wielko??? porcji powinna by? o 1/4 mniejsze ni?? 10 lat wcze??niej.
4. Warzywa s? wa??ne ?? W diecie powinny dominowa? warzywa, najefektywniej surowe, a w przypadku k??opot??w gastrycznych, kr??tko gotowane, duszone albo grillowane.
5. Ryby, by by? zdrowym jak ryba ?? Dwa razy w tygodniu jedz t??uste ryby (makrela, mintaj, ??oso??), zawieraj?ce Niezb?dne Nienasycone Kwasy T??uszczowe (NNKT) wa??ne dla prawid??owej pracy serca.
6. B??onnik sprzymierze??cem ?? Nale??y postawi? na artyku??y zawieraj?ce b??onnik, natomiast ze wzgl?du na k??opoty z uz?bieniem trzeba ograniczy? twarde chleby razowe i twarde owoce na rzecz, grubych kasz, p??atk??w owsianych czy drobny owoc??w typu truskawki, maliny czy jagody.
7. Uwaga na mleko ?? Wraz z wiekiem mo??e zanika? enzym laktaza, a wi?c niewskazane jest picie mleka, kt??re mo??e powodowa? wzd?cia i b??le. Produkty fermentowane typu kefiry, jogurty powinny by? w diecie os??b starszych obecne nawet ka??dego dnia.
8. Przyprawy na lepsze trawienie ?? Do potraw ci???kostrawnych typu bigos czy dania zwieraj?ce warzywa str?czkowe (fasolka po breto??sku, zupa grochowa) powinny by? dodawane zio??a przyspieszaj? trawienie jak majeranek, kminek czy oregano.
9. Czytaj ulotki ?? Wiele lekarstw wchodzi w interakcj? z r????nymi artyku??ami spo??ywczymi. Wa??ne jest wi?c by czyta? ulotki za???czone do lekarstw i w razie konieczno??ci robi? co najmniej 2 godzinn? przerw? miedzy potrawami a za??ywanym lekarstwem.
10. Wi?cej witamin ?? Z wiekiem zmniejsza si? zapotrzebowanie na ??ywio??owo???, lecz wzrasta na witaminy i komponenty mineralne. W diecie seniora nie powinno zabrakn?? czerwonego mi?sa, kt??re jest cennym ??r??d??em ??elaza. Natomiast artyku??y bogate w witamin? E- oleje ro??linne, pestki dyni, s??onecznika, sezamu, orzechy pozwalaj? zachowa? d??u??ej m??odzie??czy wygl?d, zdrowe serce i sprawno??? fizyczn?.